We stelden eerder al vast dat wij ‘iets’ in ons hebben, dat tekst genereert en dat wij ons die tekst bewust worden. We kunnen ons de uitdrukkingen en woorden in die tekst voorstellen als gekozen uit alle synoniemen en alternatieve spreekbeelden enz. die wij actief of passief kennen. Het is alsof we ons een weg kiezen over stapstenen, als er verscheidene stapstenen naast elkaar liggen, stappen we er toch maar op een. Als er verscheidene synoniemen en alternatieve uitdrukkingen, zegswijzen en spreekbeelden zijn, dan kiezen we er toch maar een. Er komt er maar ”n in ons bewust zijn, die ene ‘denken’ we.
Wanneer we uitschrijven wat we ‘denken’, dan krijgen we een tekst op papier, die als een voorwerp voor ons ligt. We kunnen nu naast elke uitdrukking die we gebruikt hebben een verzameling alternatieven leggen waaruit we (beter: waaruit ‘het ‘in ons, die tekstgenerator) gekozen hebben. We nemen gewoon aan dat er uit gekozen is en wel: weloverwogen. We schatten die tekstgenerator in ons zo hoog mogelijk in. We gaan er van uit dat er geen toevallig over het hoofd zien en geen versprekingen en geen ‘zonder erg gebruiken’ plaatsvond. We stellen ons ten aanzien van elke kennelijk verworpen uitdrukking/alternatief de vraag : wat waren de overwegingen op grond waarvan deze mogelijkheid werd verworpen. Ten aanzien van elke wel gebruikte uitdrukking vragen we ons af: wat zijn de vragen die met het gebruiken van deze uitdrukking werden beantwoord, welke mededelingen bevat de bood schap die bestaat uit de keuze van deze uitdrukking?
Het bovenstaande geldt voor de woorden/termen/uitdrukkingen, maar hetzelfde geldt voor de onderwerpen. Wat de spreker bezighoudt is ongelijk aan waar hij het over heeft, want het komt zeer veel voor dat de spreker zijn en onze aandacht af wil leiden van wat hem echt bezig houdt. Om daar achter te komen raadt Perls ons aan om als we aan het uitschrijven zijn telkens als we ‘blijven steken’, telkens als onze aandacht afdwaalt juist ook dat waar onze aandacht naar afdwaalt op te schrijven.
De werkelijkheid van de civilisatie waarin wij leven is zo vreselijk, dat ze ons zowel preoccupeert als ons ook onze aandacht doet afleiden en onze beschrijving doet vertekenen en verkleuren.
0 reacties